Wij bloggen vaak over de uitkomst van procedures en wat daarvan de relevantie is voor de rechtspraktijk. Een aspect dat hierbij nog onderbelicht is gebleven, is ‘hoe’ een gerechtelijke procedure doorgaans verloopt. Het is voor ondernemers (en ook voor anderen) goed om te weten hoe een procedure bij de rechter werkt. In deze blog zullen wij hier op ingaan.
Een gerechtelijke procedure?
Heel kort door de bocht is een civiele (of: burgerlijke) procedure een rechtszaak tussen twee partijen. Vaak ontstaat op een gegeven moment een juridisch geschil tussen twee partijen (twee ondernemingen, twee particulieren of een onderneming en een particulier) en komen de betreffende partijen er samen niet uit. Dit kan tot een gerechtelijke procedure leiden waarbij de eisende partij een vordering (iets ‘eist’) instelt tegen de gedaagde partij. In deze procedure wordt de rechter om een oordeel gevraagd over het conflict.
Er zijn verschillende soorten procedures binnen het civiele recht zoals:
- een dagvaardingsprocedure;
- een verzoekschriftprocedure;
- een kortgedingprocedure. Over deze spoedeisende procedure hebben wij al uitgebreid geschreven in onze blog van 8 april 2016: blog. Daar zullen wij in deze blog niet nader bij stilstaan.
Het verschil tussen een dagvaardingsprocedure en een verzoekschriftprocedure is kort gezegd dat bij dagvaardingsprocedures een conflict bestaat met tegengestelde belangen (vaak bij zakelijke en commerciële geschillen). Een verzoekschriftprocedure heeft doorgaans tot doel om de rechter te vragen een wijzigingen aan te brengen in een bestaande rechtsverhouding die anders dan zakelijk of commercieel van aard is. Denk bij dit laatste aan familierechtelijke en arbeidsrechtelijke geschillen.
Hieronder zullen wij het verloop van een dagvaardingsprocedure bespreken.
Hoe verloopt een gerechtelijke (civiele) procedure?
Dagvaarding
De gerechtelijke procedure begint met het (door de eiser) uitbrengen van een dagvaarding. De dagvaarding is eigenlijk de oproeping van de gedaagde partij door de eisende partij (door de deurwaarder). In de dagvaarding staat naast de namen van de partijen ook wat de eiser wil en waarom (de eis en de gronden). Tevens staan de datum en de zitting waarop de rechter de zaak behandelt, vermeld (de roldatum). Een ander belangrijk punt is dat bewijsstukken in de dagvaarding opgenomen dienen te worden. Denk aan brieven, overeenkomsten maar ook mogelijke getuigen. Hierbij kan uw advocaat u van dienst zijn.
Conclusie van antwoord
De gedaagde partij kan vervolgens reageren op de dagvaarding: door het maken en indienen van een conclusie van antwoord. Het is hierbij ook mogelijk dat de gedaagde partij een eigen vordering heeft op de eisende partij. Dit heet een eis in reconventie. De eis in de dagvaarding wordt een eis in conventie genoemd.
Als deze stukken tijdig bij de rechter zijn aangebracht, dan ontvangen de betreffende partijen spoedig daarna een brief van de rechtbank over het vervolg van de procedure.
Comparitie van partijen en vonnis
Een vaak volgende stap in de procedure is een comparitie van partijen (een zitting). Beide partijen dienen dan (met hun advocaten) naar de rechtbank te komen en voor de rechter te verschijnen. Vaak zal de rechter aan beide partijen concrete vragen stellen en – afhankelijk van de situatie – bekijken of er een schikking mogelijk is. Komt er geen schikking tussen partijen tot stand, dan zal de rechter – doorgaans vier weken na de zitting – vonnis wijzen. Dit betekent dat de rechter een uitspraak doet (op schrift). De rechter geeft in dit vonnis aan waarom hij tot zijn oordeel is gekomen (de motivatie). Ook geeft de rechter aan welke partij de proceskosten dient te betalen (dit is doorgaans de ‘verliezende’ partij). Het duurt ná de zitting dus nog een aantal weken voordat er duidelijkheid komt.
Hoger beroep
Als één van de partijen het niet eens is met het vonnis van de rechter, dan kan deze partij in hoger beroep gaan. Een gerechtshof (hof) zal de zaak dan opnieuw gaan behandelen. Hoger beroep is overigens wel aan een korte termijn gebonden: u dient binnen drie maanden na de uitspraak van de rechter in hoger beroep te gaan. Het inschakelen van een advocaat is verplicht bij hoger beroep.
Cassatie
Is één van de partijen het ook niet eens met het arrest (uitspraak) van het hof, dan kan binnen drie maanden in cassatie gegaan worden. Deze partij doet dan een verzoek aan onze hoogste rechter, de Hoge Raad, om het arrest van het hof te vernietigen. Ook hiervoor is een advocaat verplicht. Belangrijk hierbij is dat de Hoge Raad, in tegenstelling tot het hof, de zaak niet inhoudelijk over doet. De Hoge Raad is dus geen zogenoemde (nieuwe) feitenrechter. De Hoge Raad toetst alleen of het recht en de procesregels goed zijn toegepast en of een uitspraak voldoende is onderbouwd.
Gerechtelijke procedure Legal8
Legal8 heeft kennis en ervaring met gerechtelijke procedures bij de kantonrechter, de rechtbank en gerechtshoven. Ook voor kort geding procedures bent u bij ons aan het juiste adres. Hiernaast zijn onze advocaten procesrechtsspecialisten.
Heeft u vragen of opmerkingen over het bovenstaande? Neem dan eens vrijblijvend contact met ons op. Wij zijn u graag van dienst.
Legal8 Advocaten & Bedrijfsjuristen
088 – 88 3 8888
info@legal8.nl
19-06-2017
